Image
Image

ÖĞRENME GÜÇLÜKLERİ

Öğrenme güçlüğü, zekâsı normal ve normalin üzerinde olmasına rağmen, sözlü- yazılı dili kullanmada ve anlamada, matematiksel hesaplamalarda, sosyal algılama, kendini ifade etme, iletişim kurma alanlarında beliren nörolojik kökenli gelişimsel bir bozukluktur.


Literatürde öğrenme güçlüğü yerine “özel öğrenme güçlüğü”, “özgül öğrenme güçlüğü”, “öğrenme bozukluğu”, “disleksi” gibi farklı tanımlar kullanılsa da, eğitsel açıdan bakıldığında, biz eğitimciler tarafından öğrenme güçlüğü terimi tercih edilmektedir.


Her çocuk kendine özel ve farklıdır. Birey merkezli eğitim, yetenek ve öğrenme becerilerinin farklı olduğu düşünüldüğünde en doğru yöntemdir. Öğrenme güçlüğü, ancak kişiye özel bir eğitim ile aşılabilir.

 
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ TÜRLERİ:
·    Disleksi; okuma sorunlarını içerir. Hiç okuyamama durumundan, atlama, ekleme, ters çevirme, heceleyerek okuma gibi geniş bir yelpazede kendini gösterir. Kendi içinde disfonik disleksi, disitetik disleksi gibi türleri vardır.
·    Disgrafi; yazma zorluklarını içerir. Harfleri yanlış-ters yazma, kopyalama, satır kullanma, atlama, ekleme zorluklarının birini ya da birkaçını kapsayabilir.
·    Diskalküli; matematik becerilerinde zorlukları ifade eder. Zor öğrenme, yanlış hesaplamalar, ters yazım ya da tersten işlemler, sayı ezberleme zorlukları, problemleri anlayamama vb. belirtileri olabilir.
·    Dispraksi (sözel olmayan öğrenme güçlüğü) motor beceriler ve sosyal becerilerdeki uyum problemlerini işaret eder. Oyunun kurallarını uygulama, hareketlerde yavaşlık, denge sorunları, ikili ilişkilerde yaşanan uyum sorunları, dispraksi kapsamında değerlendirilir.

Sadece tek bir öğrenme güçlüğü çeşidinden etkilenen çocuk olabildiği gibi,
tamamından etkilenen çocuklar da vardır.

ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN ERKEN YAŞ BELİRTİLERİ :

Konuşma Sorunları
·        Geç konuşma

·        Sözcüklerde hece karıştırma 
·        Sözcükleri hatırlamakta zorluk 
·        Kısıtlı dil kullanımı
·        Sıralı yönergeleri yerine getirmede zorluk
·        Heceleme ve fonolojik sorunlar

Öğrenme Sorunları
·        Kavramları karıştırma (renk-rakam)

·        Sayma-günler gibi ezberleme zorlukları
·        Yön algılamada zorluk (kitabı tersten açma-bakma)
·        Şekil kopyalama zorlukları

Sosyal Öğrenme Sorunları

·        İkili ilişkilerde zorlanma
·        Dikkat-konsantrasyon güçlükleri
·        Şarkı-şiir ezberlemede zorluklar
·        Etkinliği yarım bırakma

Motor Beceriler
·        Denge-koordinasyon sorunları
·        Sakarlık-dikkatsizlik
·        El tercihinde gecikme
·        Tersten yazma gibi

Okul Döneminde Öğrenme Güçlüğü Belirtileri
·        Okumayı öğrenmekte zorlanma (yanlış okuma, atlama, tersten okuma, ekleme)
·        Zaman (gün, ay, yıl, mevsim) algılama zorlukları
·        Okuduğunu anlama zorlukları
·        Şekil-yazı kopyalama zorlukları
·        Yanlış-ters-eksik yazma
·        Çarpım tablosu ezberleme zorluğu
·        Yanlış işlem sonuçları
·        Problemi anlayamama-şema oluşturma
·        Noktalama işaretlerini unutma
·        Okul kurallarına uyum zorlukları
·        Arkadaşlık ilişkilerinde aksaklık

Image
Image

ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ TESPİTİ :

Hiçbir öğretmen kendi deneyimleri doğrultusunda bir öğrenciye öğrenme güçlüğü tanısı koyamaz. Öğrenme güçlüğü olasılığından şüphelenilen öğrenci, öncelikle bir çocuk psikiyatrı tarafından muayene edilir, gerekli testler yapıldıktan sonra gözlemler sonucunda öğrenme güçlüğü tanısı koyulabilir.

ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ İLE BAŞA ÇIKMA :

Öğrenme güçlüğünde tedavi edilerek ortadan kaldırılabilen bir durum söz konusu değildir. Ama eğitimle, öğrenme güçlüğünün yaşantımızda meydana getirdiği zorlukları aşabiliriz.

Öğrenme güçlüğünde uygulanacak yöntem, özel eğitimdir. Öğrencilerin hem beceri hem yetenekleri bir uzman tarafından değerlendirilir; zayıf-güçlü yanlar tespit edilerek desteklemeye ve geliştirmeye yönelik programlar hazırlanır. Çocuğun yeteneklerine ve sergilediği becerilere göre, çocuğa özel program geliştirilir.

Öğrenim Güçlüğünün sağaltılabilmesinde,

* Erken tespit,

* Çocuğun yaşı,

* Aldığı özel eğitimin kalitesinin yanı sıra,

* Dislektik bireyin aldığı eğitime, ailenin evde vereceği destek oldukça önemlidir.

Dislektik Çocuğu Olan Ebeveynlere Öneriler:

* Çocuğunuzun özgüvenini artırmak için onu; spor, resim, müzik, el becerisi gibi aktivitelere yönlendirin.

* Çocuğunuzun yetenekli olduğu konularda ilerlemesi için ona destek olun.

* Çocuğunuzu akranlarıyla kıyaslamayın; onu kendi içinde değerlendirin.

* Çocuğunuzla konuşurken olumlu olun.

* Çocuğunuzu eleştirmeyin, yargılamayın.

* Çocuğunuzun öğretmeniyle sürekli iletişim halinde olun.

* Çocuğunuza, dislektik olduğu halde başarıya ulaşan örnekler gösterin.

Dislektik Bireylere Öneriler:

* Öğrenme stilinizi belirleyin.

* Öğrenme sitilinize göre çalışmalarınızı ve mesleki tercihlerinizi belirleyin.

* Çalışmalarınızda renkli kalemler kullanın.

* Yapılan işin en önemli parçalarını belirlemeye çalışın.

* Güçlü ve zayıf yönlerinizi belirleyin.

* Yapmanız gereken işleri küçük parçalara bölün.

* Yetiştirmeniz gereken işler için mutlaka zamanınızı planlayın.

* Yetenekleriniz doğrultusunda sporun ya da sanatın herhangi bir dalıyla ilgilenin.

Dislektik Öğrencisi Olan Öğretmenlere Öneriler:

* Öğrenciniz için sözlü sınavları, kısa yanıtlı ve boşluk doldurmalı sınavları tercih edin.

* Öğrencinin sınavını gerekirse bireysel olarak yapın.

* Sınava başlamadan önce mutlaka öğrencinizin sınav sorularını anlayıp anlamadığını kontrol edin.

* Sayısal derslerin sınav sonuçlarını değerlendirirken, yalnızca sonuca değil, yaptığı işlemlere de puan verin.

* Dislektik öğrencinizin sınavlarında okutman - yazman desteği alın ya da kendisini sözel olarak ifade etmesini isteyin.

* Yazman desteği almadığınız yazılı sınavlarda dislektik öğrencinize ek süre verin.

* Dislektik öğrenciniz için bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlayın.

* Öğrencinizin ailesi ve uzmanlarla iş birliği yapın.

* Öğrencinizin beyaz kâğıt yerine saman kâğıt ya da pastel tonlarda kâğıt kullanmasına izin verin.

* Öğrencinizi, tahtayı ve sizi rahat görebileceği şekilde sınıfın ön tarafına oturtun.

* Tahtaya yazarken renkli kalemler kullanın.

* Her dersin başında daha önce öğrenilen konuları kısaca tekrarlayın.

* Her dersin sonunda önemli konuları özetleyin.

* Öğrencinin soru sormasına izin verin.

* Ders anlatırken jest ve mimik kullanın.

* Ders anlatırken cümlelerinizin kısa olmasına dikkat edin.

* Karmaşık cümleler kurmayın.

* Sınıfta yüksek sesle okuması için öğrencinizi zorlamayın.

* Öğrenciniz ile konuşurken olumlu ifadeleri çokça kullanın.

* Öğrencinizin başarılarını takdir edin.

* Dislektik öğrencinizi diğer öğrencilerinizle kıyaslamayıp onu, kendi içinde değerlendirin.

* Öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlaşın.

* Öğrencinize başarabileceği görev ve sorumluklar verin.